به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

زبان گیلکی در خطر نابودی قرار دارد

تاریخ انتشار: ۷ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۴۶۷۳۳

طاهره کیایی تنکابنی، استاد زبان و ادبیات فارسی و محقق گفت: زبان گیلکی از گروه زبان‌های شمال غربی ایرانی به حساب می‌آید و در مجموع جزو زبان‌های حاشیه‌ای دریای خزر است که در واقع زبان‌های دیگری مثل تالشی، مازندرانی و تاتی نیز در این مجموعه قرار می‌گیرد.

کیایی تنکابنی گفت: به باور زبان شناسان، زبان گیلکی زبان خواهری مازندرانی به حساب می‌آید، از دیدگاه تاریخی این زبان‌ها به زبان‌های پارتی یعنی زبان دوره اشکانی وابستگی دارد، زبان گلیلکی به دیگر زبان‌های دی ایرانی شمال غربی نزدیکی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گفته کیایی تنکابنی، در این زبان ۱۴ نوع زمان دستوری همانند ماضی ساده، ماضی استمراری، ماضی مستمر، ماضی نقلی، ماضی التزامی، ماضی بعید، ماضی عبعد، ماضی عبعد دستوری و کامل وجود دارد، همچنین فعل مضارع شامل مضارع ساده، مضارع مستمر، مضارع التزامی، مستقبل (آینده) و کامل است.

او می‌گوید: این زبان در خانواده‌ی زبان‌های غربی ایرانی زبان‌های دیگری مثل کردی، لری، بلوچی، مرکزی و زبان سیوندی می‌باشد، الفبای زبان گیلکی دارای ۳۹ حرف است برریی‌ها نشان می‌دهد از آن جایی که خانواده‌ها تمایلی برای تکلم فرزندان خود به این زبان ندارند زبان گیلکی در خطر نابودی قرار دارد، این مسئله سبب مرگ تدریجی زبان مادری گیلک‌ها شده است.

این استاد زبان و ادبیات فارسی گفت: مردم گیلک زبان با گویش‌های مختلف صحبت می‌کنند که ریشه در زبان‌های ایران باستان دارد و در بین گویش‌های مختلف زبان گلیلکی از نظر فنوتیک (بیان صوت و آوا) و از نظر صرف افعال اختلاف جزئی وجود دارد که ناشی از تحول تدریجی و ویژگی فرهنگی، اقلیمی هر منطقه است.

او می‌گوید: مردم شمال غربی گیلان به زبانی دیگر از خانواده‌ی حاشیه‌ی دریای خزر که زبان تاتی است صحبت می‌کنند، زبان گیلکی نزدیکی زیادی به زبان مازندرانی دارد و گویش وران این دو زبان تا حد نسبتا زیادی می‌توانند صحبت‌های یکدیگر را بفهمند.

کیایی تنکابنی گفت: زبان گیلکی فقط در ایران رواج دارد و گفتنی است که این زبان مشتمل بر سه گویش بیه پسی، بیه پیشی و گالشی می‌باشد، اما لهجه هر شهر گیلان تفاوت چندانی با باقی شهر‌ها ندارد، زبان گیلکی را می‌توان زبان دوم مذهب زیدی در سده‌ی هشتم و نهم دانست که گویای قدمت بالای این زبان است.

وی افزود: کتاب‌های فراوانی به این زبان نگارش یافته علاوه بر این کتب فهلویات که شامل اشعار دو بیتی است به گویش‌های غرب و مرکز و شمال ایران که شامل این مناطق است وجود دارد.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: زبان گیلکی زبان شناسان زبان و ادبیات فارسی زبان گیلکی زبان ها ی زبان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۴۶۷۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خوزستان آماده برای سیل احتمالی / نگرانی برای نابودی گندم‌ها

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - محراب علوی: براساس آخرین اطلاعات از سازمان هواشناسی، چهارشنبه (۱۲ اردیبهشت) تا شنبه (۱۵ اردیبهشت) به تناوب بارش‌های بهاری استان خوزستان را فرا می‌گیرد. حجم بارش‌ها در اکثر شهرهای استان قابل ملاحظه برآورد شده که میزان تقریبی بارش تجمعی در شهر شوش دانیال تا ۷۰ میلی متر ۱ پیش‌بینی شده است به همین دلیل انتظار وقوع سیل برای استان متصور است.

به‌تدریج از بعدازظهر چهارشنبه با ورود موج بارشی جدید به کشور، ناپایداری‌های جوی در استان‌های غربی، جنوب غربی و همچنین مناطقی از شمال غرب کشور آغاز می‌شود.

برای عصر چهارشنبه تا بامداد پنجشنبه که آغاز فعالیت موج بارشی است در بسیاری از نقاط غرب کشور شاهد بارش‌های نسبتاً شدیدی خواهیم بود که کرمانشاه، ایلام، لرستان و خوزستان در رأس شدت بارش‌ها خواهند بود.

در همین زمینه مدیرکل هواشناسی خوزستان گفت: در بررسی نقشه‌های پیش یابی تأثیرات سامانه بارشی به تناوب تا اواخر روز شنبه بر روی استان مشاهده می‌شود.

محمد سبزه زاری بیان کرد: سامانه بارشی سبب رگبار و رعد و برق، وزش بادهای متوسط همراه با تندباد لحظه‌ای خواهد بود.

وی افزود: بیشترین شدت بارش‌ها طی روزهای پنجشنبه و جمعه و بیشترین حجم بارش‌ها در مناطق مرکزی، جنوبی و مناطق مرتفع شرقی، شمال ِشرقی و شرقی و شمالی خواهد بود. همچنین ریزش تگرگ نیز در برخی مناطق دور از انتظار نیست.

سبزه زاری گفت: روند کاهش دما تا جمعه ادامه دارد. شمال خلیج فارس نیز تا پایان هفته مواج و بعضی ساعات همراه با رگبار و رعد و برق پیش بینی می‌شود.

بسیج امکانات استان

از سوی دیگر معاون امور عمرانی استانداری خوزستان از بسیج همه امکانات و تجهیزات برای جمع آوری و انتقال گندم کشاورزان به نقاط ایمن با توجه به بارندگی‌های پیش‌رو خبر داد.

محمد خانچی در ستاد مدیریت بحران خوزستان گفت: امسال میزان کشت گندم در استان رقم بسیار خوبی بود که حسب دستور استاندار و با بسیج امکانات همه دستگاه‌ها موفق شدیم قبل از بارندگی‌ها بخش قابل ملاحظه‌ای از گندم‌های برداشت شده را با مدیریت معاون اقتصادی استانداری، فرمانداران، اداره غله و تعاون روستایی به محل‌های سرپوشیده منتقل کنیم.

وی افزود: از همکاری و زحمات همه دستگاه‌ها به خصوص مناطق نفت خیز جنوب، سپاه حضرت ولیعصر (عج)، قرارگاه کربلا، توسعه نیشکر، راهداری، نفت و گاز اروندان، انجمن کامیون داران اهواز و استان، هلال احمر، شرکت شهرک‌های صنعتی و گروه‌های جهادی در انتقال گندم‌های برداشت شده تقدیر کنم.

همکاری همه دستگاه‌ها

معاون امور عمرانی استانداری خوزستان با اشاره به بارندگی‌های روزهای آینده در استان و آماده باش همه نیروهای امدادی و خدماتی، گفت: موضوع رفع آب گرفتگی‌ها مختص شهرداری و آبفا نبوده و دیگر دستگاه‌ها باید به سهم خود در این موضوع مشارکت کنند.

وی گفت: در زمان باقیمانده تا آغاز بارش‌ها باید کار لایروبی شبکه فاضلاب انجام شود، همچنین از دستگاه‌های معین در هر منطقه انتظار داریم که پای کار بوده و نسبت به رفع آب گرفتگی‌ها تلاش کنند.

خانچی تاکید کرد: همه دستگاه‌ها باید در کنار شهرداری و آبفا قرار گرفته و با انجام کار تیمی نسبت به رفع آبگرفتگی‌ها اقدام کنند.

وی افزود: لازم است که روابط عمومی‌ها در شرایط بحرانی، اقدامات آن مجموعه را به سرعت نشر داده تا زحمات عوامل آن دستگاه زیر سوال نرود. بحث اطلاع رسانی در زمان بارندگی و همچنین رفع آب گرفتگی‌ها برای ما بسیار مهم بوده و باید در این زمینه به خوبی عمل شود.

معاون امور عمرانی استانداری خوزستان ادامه داد: حضور گروه‌های جهادی در بحث جلوگیری از آب گرفتگی بسیار مهم بوده و باید ارتباط لازم با آنها برقرار شود، همچنین از هم اکنون باید به فکر کیسه شن بود تا آب وارد منازل مردم نشود.

انتقال بیش از ۷۰۰ هزار تن گندم

در عین حال مدیر کل غله و خدمات بازرگانی خوزستان گفت: از ابتدای فصل برداشت گندم تاکنون بیش از ۷۰۰ هزار تن گندم از استان به سیلوها و کارخانه‌های خوزستان و سایر استان‌ها منتقل شده است.

امید جهان نژادیان با اشاره به تداوم برداشت گندم در خوزستان گفت: از ابتدای فصل برداشت گندم در استان تاکنون بیش از ۸۲۴ هزار تن محصول از کشاورزان خریداری شده است که نسبت به مدت مشابه پارسال افزایش ۵۳ درصدی نشان می‌دهد.

وی افزود: باتوجه به هشدار هواشناسی مبنی بر فعالیت سامانه بارشی در استان، بیش از ۷۰۰ هزار تن به سیلوهای و کارخانه‌های تولید در خوزستان و سایر استان‌ها انتقال داده شده است.

جهان نژادیان ادامه داد: همه مراکز روباز حساس شناسایی شده‌اند و انتقال گندم از این مراکز به محل‌های استاندارد و ایمن درحال انجام است.

مدیر کل غله و خدمات بازرگانی خوزستان در پایان گفت: از همه کشاورزان زحمتکش استان درخواست می‌کنیم با توجه به ورود سامانه بارشی از تحویل محصول خود به مراکز روباز خودداری کرده و گندم‌ها را سیلوهای ذخیره سازی استاندارد و کارخانه‌های آرد که به صورت شبانه روزی فعال هستند، تحویل دهند.

در سال زارعی جاری در ۷۵۴ هزار هکتار از اراضی استان کشت گندم انجام شده است.

آمادگی برای دفع آب‌های سطحی

همچنین مدیرعامل آب و فاضلاب خوزستان گفت: ۱۵۶ ایستگاه پمپاژ و ۳۸۰ پمپ مکنده برای دفع آب‌های سطحی در بارندگی‌های پیش رو آماده به کار هستند.

صابر علیدادی گفت: باتوجه به پیش بینی‌های اداره کل هواشناسی خوزستان مبنی بر فعالیت سامانه بارشی در استان، همه تیم‌های عملیاتی و تجهیزات آبفا از دیروز در حال آماده باش هستند تا درصورت آب گرفتگی، کار تخلیه را با سرعتب یشتری انجام دهند.

وی با بیان اینکه همه پمپ‌های مکنده در مدار فعالیت قرار دارند، افزود: همچنین پمپ‌های اس دی، ماشین آلات رفع انسداد، مکنده‌ها و دیزل ژنراتورها نیز فعال هستند.

علیدادی ادامه داد: ایستگاه‌های پمپاژ فاضلاب برای کمک به دفع آب‌های سطحی در آماده باش کامل هستند، هر چند ورود روان آب‌ها به شبکه فاضلاب موجب خسارت به شبکه می‌شود.

مدیرعامل آب و فاضلاب خوزستان می‌گوید: در بارندگی‌های قبلی، ۸ هزار میلیارد ریال به شبکه فاضلاب، پمپ‌ها و ماشین آلات ما خسارت وارد شد که تاکنون ردیف بودجه‌ای برای این موضوع تعریف نشده است.

علیدادی گفت: همه تلاش خود را برای دفع فاضلاب در اهواز انجام می‌دهیم تا به شهروندان آسیبی وارد نشود.

کد خبر 6094139